مسعود وطنخواه
حرکت بازار سرمایه در ده دقیقه اول سومین روز معاملاتی اصلاح اندکی را تجربه کرد و به‌نظر می‌رسد نوسان‌گیران اقدام به شناسایی سود کردند.
شاخص کل بورس روز گذشته ابتدا اندکی افت کرد و سپس دوباره وارد مدار صعودی شد و در نهایت با ثبت افزایش ۱۶هزار و ۳۸۹واحدی در سطح یک‌میلیون و ۲۷۳هزار واحدی ایستاد.
ارزش معاملات دیروز بیشتر از ۸۳هزار میلیارد ریال بود که در مقایسه با ۱۲۶هزار میلیارد ریالی روز معاملاتی یکشنبه از یک‌سو کاهش ۵۰درصدی را تجربه کرد و از سوی دیگر ارزش معاملات کمتر از ۱۰۰هزار میلیارد ریال شد.
گروهی از فعالان بازار سرمایه ایران بر این باورند که یکی از آیتم‌های لازم برای داشتن بازاری خوب، ارزش معاملات بالای ۱۰۰هزار میلیارد ریال است. رصد معاملات دیروز نشان می‌دهد که پس از گذشت نیم‌ساعت از شروع زمان معاملات گروهی از نمادها نظیر خودروسازی‌ها، بانک‌ها و پالایشی‌ها به دلیل استقبال متقاضیان در صف خرید قفل شدند و شاید وجه تمایز معاملات روز دوشنبه با یکشنبه نیز در همین قفل شدن و ادامه یافتن صف خرید تا پایان وقت معاملات بود.
حرکت سینوسی شاخص کل بورس از مرداد تا هفته گذشته به گونه‌ای بود که معمولا پس از دو یا سه روز کاری مثبت، دوباره بورس وارد فاز نزولی می‌شد. همین وضع سبب شده بود که معامله‌گران از ترس ریزش مجدد محافظه‌کار شوند و به همین دلیل روز یکشنبه شاهد عرضه‌های زیاد و آبشاری بودیم. با مقاومت خریداران و تمام شدن فروشندگان، دیروز توان کمی برای عرضه وجود داشت. اما هنوز گروهی از فعالان بازار سرمایه زمان را برای ورود مناسب نمی‌دانند و معتقدند زمان مناسب وقتی است که شاخص کل بورس بتواند از تراز یک‌میلیون و ۳۰۰هزار واحدی عبور کند.
شاخص کل بورس روز گذشته در حالی بازدهی ۱٫۳درصدی را ثبت کرد که شاخص کل (هم‌وزن) تنها توانست بازدهی ۰٫۱۴درصدی را ثبت کند؛ واگرایی بازدهی دو شاخص کل و هم (هم‌وزن) به خوبی گویای رشد قیمتی شرکت‌های بزرگ یا شاخص‌ساز است.
شاخص هم‌وزن میانگین بازدهی شرکت‌ها را با ضریب یکسان مورد محاسبه قرار می‌دهد. به عبارت دیگر، در شاخص هم‌وزن تمام شرکت‌های بزرگ و کوچک یکسان و با یک دید در نظر گرفته می‌شوند. منفی شدن شاخص هم‌وزن بیانگر این است که بازدهی بیش از نصف شرکت‌های بازار رو به کاهش رفته است و زمانی که شاخص هم‌وزن مثبت باشد، بیانگر رشد بازدهی بیش از نصف شرکت‌های بازار است. این در حالی است که این احتمال وجود دارد که اکثر شرکت‌ها بازدهی منفی داشته باشند، اما مثبت بودن چند شرکت بزرگ به تنهایی سبب مثبت شدن شاخص کل بورس شود.
کاهش ارزش معاملات از بعد دیگری نیز قابل تامل است در تاریخچه روند بورس اتفاق افتاده است که پس از چند روز کاهش حجم و ارزش معاملات و عرضه نشدن صف‌های خرید پس از افزایش عطش خریداران به طور ناگهانی صف‌ها عرضه شدند که همین امر نیز سبب شده است فعالان بازار سرمایه اندکی چاشنی احتیاط را مد نظر خود قرار دهند.
گروه خودروساز با کسب ارزش معاملاتی ۱۴٫۶هزار میلیارد ریال در حالی رتبه اول برترین گروه‌های صنعت را از آن خود کرد که گروه‌های بانک، شیمیایی و فلزات اساسی رتبه‌های بعدی را بدست آوردند.