میترا محمدپور
رئیس اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌های نفتی با بیان اینکه حکمرانی خوب و تعارض منافع امروزه در دنیا مطرح شده است، خاطرنشان کرد که موضوع اصلی پانزدهمین همایش سالانه اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌های نفت و گاز و پتروشیمی ایران نیز تعارض منافع در نظر گرفته شده است؛ چرا که در ایران به آن پرداخته نشده است و با تبدیل آن به یک گفتمان می‌توان به نتایج خوبی رسید.
سیدحمید حسینی یادآور شد: ابتدا می‌خواهیم موضوع تعارض منافع را به یک گفتمان تبدیل کنیم و موضوعی است که مثل فساد و آب بحث روز نشده و موضوع رسانه‌ها نشده و کسی به فکر حل این موضوع نیفتاده است؛ لذا هدف اول ما از این بحث تبدیل کردن آن به یک گفتمان بوده است.
او درباره دیگر اهداف اتحادیه گفت: می‌خواهیم، ابعاد تعارض منافع در صنایع پایین‌دستی را بررسی کنیم و سومین هدف ما این است که اگر این بحث تعارض منافع جا بیفتد کشور به چگونگی مدیریت تعارض منافع فکر می‌کند که الان در مجلس هم به آن پرداخته می‌شود.
تعارض منافع یعنی مدیران از موقعیت خودشان سوء استفاده کنند و پارتی بازی کنند این تعریف مختصری از تعارض منافع است که فقط فردی نیست و می‌تواند در ساختارها باشد یا در زنجیره‌ای از کالاها و در قسمت‌های بالادستی و پایین‌دستی یک صنعت وجود داشته باشد.
رئیس اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌های نفتی ادامه داد: به جز این بحث یک پنل در رابطه با چالش‌های صنایع پایین‌دستی نفت و گاز داریم با حضور مقامات استاندارد و مقامات وزارت صنایع با حضور ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز برگزار می‌شود.
الان جایگاه اتحادیه در نظام تصمیم گیری کشور در مقایسه با قبل متفاوت شده است، اگر یک روز ما را در ستاد مبارزه با قاجاق کالا و ارز راه نمی‌دادند امروز دستورالعمل ماده 45 که نهایی شده بود و برای امضا به گمرک رفته، قرار بود، ابلاغ شود.
حسینی تاکید کرد: ما اعتقاد داریم نبود نظام رگلاتوری که در همه دنیا جا افتاده است، بیشترین لطمه را به صنایع پایین‌دستی و سرمایه گذاری در آن و آینده این صنعت می زند . ما فکر می‌کنیم اگر این اهداف را در همایش و کاری که رسانه‌ها در راستای اطلاع‌رسانی همایش خواهند کرد، ما راه بسیار بزرگی را طی کرده‌ایم.
در ادامه رئیس اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌های نفتی در پاسخ به سوال خبرنگاری که پرسید، چگونه از دست سیستمی که بخش خصوصی را قبول ندارد و دولتی است، ناامید نمی‌شوید؟ گفت: در سال‌های اولی که ما در صنایع پایین‌دستی حضور پیدا کردیم کل صادرات قیر کشور 26 هزار تن بود همین‌هایی که می‌خواستیم بخریم وقتی می‌رفتیم به تعاونی صنعت نفت مراجعه می‌کردیم.
می‌گفتند که باید یک چک یا یک تضمین بگذارید که حتما قیر را از کشور خارج می‌کنید. زمانی که ستاد مبارزه با قاچاق کالا راه افتاده بود اصلا ما را به این ستاد راه نمی‌دادند این مسائل را که به یاد می‌آوریم، می‌بینیم که وضع الان ما خیلی بهتر است.
حسینی ادامه داد: امروز 48 میلیارد دلار صادرات غیرنفتی است که 25 میلیارد دلار مربوط به صنایع پایین‌دستی نفت گاز است. 63 میلیون تن صادرات است که چیزی در حدود 10 میلیارد مربوط به پتروشیمی بوده که مهم‌ترین آن پلیمر اوره و متانول بوده است.
7 میلیارد دلار صادرات فرآورده‌های نفتی بوده قیر روغن پارافین هیدرو کربن و عمدتا گاز مایع بوده است. 8 میلیارد دلار هم محصولات پترو پالایشگاه‌ها بوده است.
از این 25 میلیارد دلار بخش عمده‌ای از صادرکنندگان عضو اتحادیه هستند و اتحادیه امروز ادعا می‌کند که بزرگترین تشکل صادراتی کشور است و توانسته است در 20 سال گذشته سازماندهی حمایت کند و به منظور توانمندسازی اعضایش اقدام کند.
او با تشکر کمک شورای سیاست‌گذاری اتحادیه، اعضای آن و اساتید دانشگاهی و مدیران که در پنل‌ها افزود: در راس اسپانسرها بانک سامان و مجموعه سامان کمک کردند تا امسال کاری ویژه انجام شد.
ما سال‌های گذشته که اسپانسرهای متفاوتی داشتیم در بحث بانک بیمه صرافی و کارگزاری امسال بانک سامان آمد و 4 قسمت را به عهده گرفت.
قطعا بانک سامان جایگاهی که در نظام بانکی دارد و سهم 8 درصدی که در نظام بانکی دارد و سهم 15 درصدی که در معاملات بین‌المللی دارد و در حواله های ارزی سهم اول را در کشور دارد و تا حدودی از بحث تحریم‌ها مصون مانده می تواند همکار بسیار خوبی برای اعضای اتحادیه باشد، واقعا گردش مالی اتحادیه بالاست در صنعت قیر 100 هزار میلیارد تومان گردش مالی دارد بیش از این رقم بوده است و اتحادیه با این گردش مالی که دارد، قطعا می‌تواند برای بانک سامان و مجموعه سامان جذاب باشد و این تعامل و همکاری می تواند به نفع همه باشد.
عضو شورای عمومی فدراسیون‌های جهانی اتاق بازرگانی نیز با بیان اینکه باید به اصلاح چرخه معیوبی که بر چهارچوب اداره کشور حاکم شده است، پرداخت؛ گفت: اکنون هوش مصنوعی بسیاری از کارهای که انسان در گذشته انجام می‌داد را انجام می‌دهد و با سازوکار منطقی و ساده خودش از بروز دوباره خطاها جلوگیری می‌کند؛ ولی ما در چنبره‌ای افتادیم که مدام خطاها انجام می‌شود، یعنی یک هوش طبیعی ناکارآمد هنوز موفق نشده است به انداره یک هوش مصنوعی که به وسیله رایانه یاد می‌گیرد که خطا را تکرار نکند، این کار را انجام ندهد.
پدرام سلطانی ادامه داد: مثال‌هایی از این تصمیمات و روش‌های شکست خورده وجود دارد؛ تجربه هدفمندسازی یارانه‌ها، خصوصی‌سازی، چند نرخی کردن ارز، برخورد دستوری با قیمت کالا و بازار، تجربه تعامل ایدئولوژیک به جای تعامل افزاینده و هم‌افزا با جهان و… تمام این مسیرها و روش‌هایی است که در این سال‌ها پیگیری شده و به شکست انجامیده و هیچ گاه هم این اشتباه پذیرفته نشده است.
او با تاکید بر اینکه 20 سال چالش هسته‌ای برای این کشور اشتباه بوده است، گفت: حاکمیت باید اقرار کند، آمریکاستیزی و مدل اداره کشور با یارانه‌های غیرهوشمند اشتباه بود و باید این اشتباهات را اصلاح کند. اگر بخش خصوصی این موارد را درخواست کند، می‌تواند به پایداری کشور کمک کند و اگر نخواهد هم خودش متهم ردیف دوم باقی خواهد ماند و حتما قربانی این شرایط خواهد شد.
عضو شورای عمومی فدراسیون‌های جهانی اتاق بازرگانی خاطرنشان کرد: اگر بنگاه‌های ما در طول دوره فعالیت خودشان کیفیت تولیداتشان کاهش پیدا کند باید توجه کنند به اینکه فن‌آوری را تغییر دهند و خط تولیدشان و مدل کارکردشان را اصلاح کنند.
امروز مدل حکمرانی براساس آن ایران اداره می‌شود، مدلی فرسوده است. فناوری حکمرانی در کشور ما یک فناوری ناکارآمد است. سلطانی ادامه داد: زمانی که در یک کارخانه تولیدی کالا به فروش نمی‌رود، اگر مدیر آن تلاش کند که ابتدا اصلاحاتی را در قطعاتی در خط تولید انجام دهد و سپس به این فکر کند که کالا فروش نمی‌رود، باید مدل تولید را عوض کند و بعد اگر فروش نرفت خط تولید را عوض می‌کند، غافل از اینکه این کالا دیگر در بازار خریدار ندارد. کالایی که حکمرانی ما به شهروند و به بخش خصوصی ارائه می‌کند، دیگر در این کشور خریدار ندارد. این کارخانه باید کاملا مدل خود را تغییر دهد.
برای اینکه این گفتمان را با حکمرانی داشته باشیم باید در این همایش‌ها تعامل کنیم امروزه در بسیاری از کشورها بسیاری از سازوکارهای اداره کشور و تصمیم‌گیری‌ها با استفاده از فناوری‌های انقلاب چهارم صنعتی مکانیزه شده است.
اکنون هوش مصنوعی بسیاری از کارهای که انسان در گذشته انجام می‌داد را انجام می دهد و با سازوکار منطقی و ساده خودش از بروز دوباره خطاها جلوگیری می‌کند؛ ولی ما در چنبره‌ای افتادیم که مدام خطاها انجام می‌شود، یعنی یک هوش طبیعی ناکارآمد هنوز موفق نشده است به انداره یک هوش مصنوعی که به وسیله رایانه یاد می‌گیرد که خطا را تکرار نکند، این کار را انجام ندهد.
در پایان او با ابراز امیدواری از اینکه این همایش آغارگر تغییرات باشد، خاطرنشان کرد: هیچ موضعی تا ابد ثابت نیست. موضع به تناسب منافع یک کشور تعریف می‌شود. ما باید به جای مدیریت انقلابی، واژه انقلاب در مدیریت و فناوری را جایگزین کنیم و به جای اقتصاد مقاومتی، اقتصاد رقابتی را جایگزین کنیم. اینجاست که می‌رسیم به شعار همایش که تعارض منافع است.
امروز بخش خصوصی و شهروندان با این مدل حکمرانی تعارض منافع دارد، مدلی که در چنین اوضاعی شهروندش را در فشار و بخش خصوصی را در تنگنای تحریم می‌گذارد؛ اما از شرایط استثنایی استفاده نمی‌کند و با یک توافق مناسب که می‌تواند بخشی از چالش‌ها را را برای مدتی اصلاح کند، کنار نمی‌آید.