دو سال ۱۳۹۵ و ۱۳۹۶ تورم کمترین نرخ خود را پس از انقلاب تجربه کرده است، ولی از سال ۱۳۹۷ با احیای تحریم‌ها و سپس در اواخر سال ۱۳۹۸ با بروز کرونا، مسیر تغییر کرد و تورم به ۴۰درصد نزدیک شد.
در سال ۱۴۰۰ نیز افزایش یافت درحالی که قرار بود کمتر شود ولی در سال ۱۴۰۱ باز هم روند افزایشی خود را حفظ کرد. البته در پنج ماهه اخیر قدری کُند شده و در سه ماهه اخیر به متوسط ماهانه حدود ۲درصد رسیده است.
این آمار فقط وجه کلی تورم است. جزییات آن بسیار مهم‌تر است. به عبارت دیگر تورم مواد غذایی خیلی بیشتر از اینکه فکر می‌کنیم افزایش یافته است.
از سال ۱۳۹۷ تا پایان سال ۱۴۰۱، شاخص قیمت‌ها حدود4.8برابر شده است، ولی این نسبت برای مواد خوراکی، 7.1 برابر است. اهمیت این تفاوت در چیست؟ اینکه سهم مواد غذایی در کل هزینه‌های مردم با یکدیگر تفاوت دارد.
روستاییان به طور کلی بیش از شهری‌ها؛ همچنین طبقات و دهک‌های پایین و فقیر به نسبت بیش از ثروتمندان پول خود را صرف تامین هزینه‌های خوراکی می‌کنند،
در سال ۱۴۰۰، خانوارهای شهری حدود ۲۷درصد هزینه‌های خود را صرف خوراک می‌کردند، ولی روستاییان ۴۰درصد را. دهک‌های اول شهری ۴۵درصد و دهک دهم فقط ۲۰درصد را صرف مواد خوراکی می‌کردند.
این نشان می‌دهد که تورم بالای مواد غذایی فشار مضاعفی را به دهک‌های پایین درآمدی وارد می‌کند.
البته دولت با افزایش یارانه‌ها برای این طبقات قدری از این فشار را کم کرد، ولی در مجموع این فشار بیش از آن است که با یارانه‌ها قابل جبران باشد، به ویژه آنکه یارانه‌ها به سرعت با تورم بی‌اثر و بی‌فایده می‌شوند.
به طور کلی در ۵ سال اخیر سهم مواد غذایی از کل هزینه‌ها نیز بیشتر شده که نشانه‌ای از افول وضعیت اقتصادی است و مهم‌تر اینکه چشم‌اندازی برای بهبود نیز دیده نمی‌شود.
منبع: اعتماد