در روزهای گذشته اخباری مبنی بر عودت میگوهای صادراتی ایران به دلیل آلودگی منتشر شد که مقامات مختلف آن را تکذیب کردند.
با این حال هرچند به نظر می‌رسد آلودگی میگوها صحت ندارد، اما حال این صنعت چندان مساعد نیست و علاوه بر شیوع بیماری و افزایش تلفات، هزینه‌های بالای تولید باعث شده بخشی از بازار میگوی ایرانی در چین به دست اکوادور بیفتد و نگرانی‌هایی درباره ورود ویتنام به بازار رقابت نیز وجود دارد.
به گزارش تجارت‌نیوز، اخیرا روزنامه پیام ما در گزارشی به نقل از صادرکنندگان میگو در استان بوشهر نوشته بود که محصولات صادرکنندگان به‌دلیل آلودگی به فاضلاب شهری پس فرستاده می‌شود. موضوعی که از سوی دامپزشکی استان بوشهر و اتحادیه تولید و تجارت آبزیان ایران رد شد.
حالا هم یک عضو هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی هرمزگان به تجارت‌نیوز گفته که موضوع آلودگی میگوها صحت ندارد. به هر حال این صنعت با مشکلات بسیاری از جمله تعرفه‌های بالای گمرکی کشورهای مقصد، هزینه بالای حمل‌ونقل، نبود بیمه مناسب برای صادرکنندگان و مشکلات مربوط به انتقال پول به دلیل نبود ال‌سی و پیمان‌های بانکی مواجه هستند که باعث افزایش هزینه تمام‌شده و کاهش توان رقابتی تولیدکنندگان ایرانی در بازارهای جهانی شده است.
مهرداد بازرگان در ادامه اظهاراتش تشریح کرد: در استان هرمزگان سالانه تا سقف ۲۸ هزار تن میگو تولید می‌شود که ۸۰ تا ۹۰ درصد از آن به بازارهای صادراتی می‌رسد. مهم‌ترین مشتری‌های میگوی ایران نیز چین، روسیه، امارات و برخی کشورهای اروپایی به میزان کمتر هستند.
اما بیشتر صادرات میگو به چین و روسیه انجام می‌شود. بخشی از تولید به صورت تازه به بندرهای امارات می‌رود و بخشی هم به صورت منجمد به چین، روسیه و سایر کشورها صادر می‌شود.
بخشی از میگوها امسال به دلیل بیماری تلف شدند
به گفته بازرگان در سال گذشته به دلیل بیماری AHPND تلفات بخشی از میگوها افزایش یافت و میزان تولید به کمتر از ۲۰ هزار تن کاهش یافت. این باکتری معمولا در فصل گرما رشد می‌کند و فعلا در حال مهارشدن هستند. همچنین جلوگیری از رشد میکروب‌ها و باکتری‌ها نیاز به امکانات هزینه‌بری دارد که در هزینه آن‌ها دولت باید به تولیدکنندگان کمک کند.
از طرف دیگر بازار روسیه رشد کرده، اما صادرات میگو به چین به دلیل تعرفه تجاری این کشور با اکوادور کاهش یافته است. اکوادورسالانه بیش از یک میلیون و ۲۰۰ هزار تن میگو تولید می‌کند و به دلیل قرارداد با چین می‌تواند با تعرفه صفر این محصول را به این کشور صادر کند. این درحالی است که میگوی ایران با تعرفه گمرکی ۱۲ درصدی به چین صادر می‌شود.
وی با بیان اینکه میگوی ایران به لحاظ کیفیت از بهترین میگوهای دنیاست، تصریح کرد: با این حال تولیدکنندگان با مشکلاتی از جمله تعرفه‌های بالای گمرکی کشورهای مقصد، هزینه بالای حمل‌ونقل، نبود بیمه مناسب برای صادرکنندگان و مشکلات مربوط به انتقال پول به دلیل نبود ال‌سی و پیمان‌های بانکی مواجه هستند که باعث افزایش هزینه تمام‌شده و کاهش توان رقابتی تولیدکنندگان ایرانی در بازارهای جهانی شده است.
چرا ایران توان رقابت با اکوادور را ندارد؟
آن‌طور که بازرگان می‌گوید، اکوادوری‌ها در بازار چین به دلیل داشتن قرارداد تعرفه ترجیحی، ۱۲ درصد حقوق گمرکی را جلو هستند و علاوه بر آن به دلیل داشتن تولید انبوه و بهره‌وری بالا، قیمت‌ها را خیلی پایین آورده‌اند. در مقابل بهره‌وری محصول ایرانی پایین و قیمت تمام‌شده بالا است.
البته انرژی و کارگر ارزان و کیفیت بالای میگوی ایرانی بخشی از این تفاوت‌ها را پوشش می‌دهد، اما باز هم قیمت در ایران بالا تمام می‌شود و قیمت میگوی اکوادور پایین‌تر و رقابت با آن سخت است.
عضو هیئت نمایندگان دور دهم اتاق بازرگانی هرمزگان با بیان اینکه اروپایی‌ها از میگوی ایرانی استقبال می‌کنند، اما به دلیل مشکلات بانکی و نداشتن ال‌سی امکان کار کردن با آن‌ها نیست، اظهار کرد: مشتریان ایران که حاضر باشند با صرافی و پول نقد کار کنند محدود هستند.
البته این موضوع هم قابل حل است و ایران باید به دنبال پایین‌آوردن قیمت تمام‌شده باشد. بخشی هم مشکلات اداری مانند بانک و تعرفه‌های گمرکی است که حل آن‌ها به عهده دولت است.
برای مثال دولت باید به دنبال تعرفه ترجیحی با کشورهای هدف باشد. البته کشورهای مختلف انتظار دارند تعرفه‌ها به صورت متقابل کاهش یابد و این موضوع دو طرفه است، اما بخاطر درآمدهای بالای گمرکی، گمرک این اقدام را انجام نمی‌دهد.
ویتنام، رقیب بالقوه ایران در بازارهای صادراتی میگو
به گفته این تاجر میگو در حال حاضر رقبای اصلی ایران و به نوعی رقیب کل دنیا در بازار میگو اکوادور است، اما ویتنام هم در حال افزایش تولید میگوست که به دلیل نزدیکی به چین، هزینه حمل و نقل پایینی هم دارد و تعرفه بین دو کشور نیز صفر است.
او در ادامه با بیان اینکه در حال حاضر مشتری اصلی میگوی ایران روسیه است که سالانه ۱۰ تا ۲۰ هزار تن میگو به این کشور صادر می‌کنیم، پیشنهاد داد برای ارتقای توان رقابت تولیدکنندگان ایرانی، با کشورهای هدف قرارداد تعرفه ترجیحی امضا و تعرفه صفر شود و روابط بانکی ایجاد شود تا بازار میگوی ایرانی در اروپا هم برگردد.
به گفته این عضو هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی هرمزگان ارزش هر کیلو میگوی صادراتی ایران چهار تا پنج دلار است. همچنین صادرات میگوی کل کشور سالانه ۳۰ تا ۴۰ هزار تن به ارزش حدود ۱۷۰ تا ۱۸۰ میلیون دلار است.
بازرگان با بیان اینکه بحث آلودگی میگوهای ایرانی درست نیت، تصریح کرد: معمولا روی کالاهای صادراتی تست‌های آزمایشگاهی انجام می‌شود و اگر بهداشتی نباشند، اصلا قابل صادرات نیستند.