درآمدزایی از املاک آموزش و پرورش و دانشگاه‌ها وارد فاز اجرایی شد

املاک آیین‌نامه اجرایی بند اجرایی بند (د) تبصره (۹) ماده واحده قانون بودجه سال ۱۳۹۹ کل کشور به پیشنهاد سازمان برنامه و بودجه در جلسه چهارم تیر هیات وزیران به تصویب رسید و اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس‌جمهوری هشتم تیر، این مصوبه را برای اجرای به وزارت آموزش و پرورش، وزات علوم ، وزارت بهداشت، وزارت اقتصاد و سازمان برنامه و بودجه ابلاغ کرد.

بند (د) تبصره (۹) ماده واحده قانون بودجه سال ۱۳۹۹ مقرر کرده  است: «به وزارت آموزش و پرورش و وزارت علوم، تحقیقات و فناوری اجازه داده می‌شود به منظور ساماندهی و بهینه‌سازی کاربری بخشی از املاک و فضاهای آموزشی، ورزشی و تربیتی خود و با رعایت ملاحظات آموزشی و تربیتی، نسبت به احداث، بازسازی و بهره‌برداری از آنها اقدام کند. تغییر کاربری و موضوع این بند به ترتیب به پیشنهاد شورای آموزش و پرورش استان و همچنین هیات امنای هر دانشگاه و تصویب کمیسیون ماده (۵) قانون تاسیس شورای عالی شهرسازی و معاموری ایران مصورب ۲۲/۱۲/۱۳۵۱ با اصلاحات و الحاقات بعدی آن صورت می‌گیرد و از پرداخت کلیه عوارض شامل تغییر کاربری، نقل و انتقال املاک، اخذ گواهی بهره‌برداری، احداث، تخریب، بازسازی و سایر عوارض شهرداری معاف می‌باشد. پهنه‌های بزرگ از جمله پردیس‌های دانشگاهیی مشمول مفاد این بند نمی‌شوند.»

بر اساس آیین‌نامه اجرایی این بند از قانون بودجه، درآمدی که دستگاه‌های اجرایی مشمول آیین‌نامه بابت فروش یا اجاره املاک تغییر کاربری‌ داده‌شده به دست می‌آورند، درآمد اختصاصی آنها به شمار خواهد رفت و سازمان برنامه و بودجه مکلف است معاول وجوه واریزی به خزانه را به دستگاه مربوط برگرداند.

ماده ۱- در این آیین­نامه اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به کار می­روند:

۱- سازمان: سازمان برنامه و بودجه کشور

۲- وزارتخانه­ها: وزارتخانه­های علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی

۳- دانشگاه: کلیه دانشگاه­ها و موسسات آموزش عالی تحت پوشش وزارتخانه

۴- قانون: قانون بوده سال ۱۳۹۹ کل کشور

ماده ۲- به وزارت آموزش و پرورش اجازه داده می­شود به منظور ساماندهی، بهینه­سازی و تبدیل به احسن نمودن کاربری بخشی از املاک و فضاهای آموزشی، ورزشی و تربیتی خود، با رعایت ملاحظات آموزشی و تربیتی، استانداردهای شعاع دسترسی و تأمین سرانه فضای آموزشی، تربیتی و ورزشی با توجه به پیش­بنی جمعیت دانش­آموزای، نسبت به احداث، بازسازی و تکمیل فضاهای نیمه‌تمام و بهره­برداری از آنها اقدام کند. همچنین دانشگاه­ها مجازند برای ساماندهی و بهینه­سازی کاربری بخشی از املاک و فضاهای آموزشی، ورزشی و تربیتی خود واقع در محدوده توسعه شهرها، از طریق تبدیل به احسن و تغییر کاربری با هدف تجمیع در پردیس اصلی و در چهارچوب طرح های جامع مصوب، نسبت به احداث، بازسازی و تکمیل فضاهای نیمه‌تمام جهت تأمین سرانه استاندارد فضاهای آموزشی، ورزشی و تربیتی اقدام نمایند.

تبصره ۱- در حوزه آموزش و پرورش اقدامات فنی و اجرایی در زمینه احداث، بازسازی و تکمیل فضاهای نیمه­تمام توسط سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور و اقدامات اداری، بهره­برداری و همچنین مدیریت بهره­برداری از آنها توسط ادارات کل آموزش و پرورش استان­ها انجام می­پذیرد.

تبصره ۲- در حوزه آموزش و پرورش پس از احداث، بازسازی یا تکمیل املاک موضوع این آیین­نامه، واگذاری عین و سرقفلی آنها منوط به رعایت معیارهای مندرج در این ماده توسط شورای آموزش و پرورش استان می‌باشد.

تبصره ۳- در دانشگاه­ها کلیه اقدامات فنی، اجرایی و پیشنهاد در زمینه احداث، بازسازی و تکمیل فضاهای نیمه­تمام و بهره­برداری از آنها پس از تصویب هیئت امنای دانشگاه انجام می­پذیرد.

تبصره ۴- هر گونه ساماندهی و بهینه­سازی املاک و فضاهای در اختیار آموزش و پرورش و وزارتخانه­ها نباید منجر به کاهش سرانه فضای آموزشی، ورزشی و تربیتی در نقاطی که بر مبنای پیش­بینی جمعیت دانش­اموزی و دانشجویی آتی کمبود دارند، گردد.

تبصره ۵- وزرات آموزش و پرورش و دانشگاه­ها می­توانند مفاد این آیین­نامه را نسبت به تمام یا بخشی از یک ملک یا فضای آموزشی و تربیتی و ورزشی نیز اعمال نمایند، مشروط بر اینکه بهره­برداری از آن با فضاها و فعالیت­های آموزشی، تربیتی و ورزشی منافات نداشته باشد و موجب ایجاد مزاحمت برای فعالیت­های دانش‌آموزان و دانشجویان نشود.

تبصره ۶- مفاد این آیین­نامه صرفاً در مورد آن دسته از املاک، ساختمان­ها و فضاهای آموزشی، تربیتی و ورزشی اجرا می­شود که مطابق اسناد رسمی، مالکیت آن متعلق به دولت جمهوری اسلامی ایران با نمایندگی وزارت آموزش و پرورش، وزارتخانه­ها یا دانشگاه ذی­ربط باشد. چنانچه ملک از سوی بخش خصوصی واگذار شده باشد، رعایت ملاحظات واگذارنده الزامی است. چنانچه ملک از سوی اشخاص غیردولتی از طریق وقف، هبه، صلح و وصیت یا عناوین مشابه واگذار شده باشد، تابع الزامات قرارداد منعقده و ملاحظات مربوط می­باشد.

ماده ۳- در حوزه آموزش و پرورش و وزارتخانه­ها تغییر کاربری موضوع این آیین­نامه به ترتیب با پیشنهاد شورای آموزش و پرورش استان/ هیئت امنای دانشگاه­ها و تصویب کمیسیون ماده (۵) قانون تأسیس شورای عالی شهرسازی و معماری ایران – مصوب ۱۳۵۱- و اصلاحات بعدی آن صورت می­گیرد. اداره کل آموزش و پرورش استان/ رئیس دانشگاه، مکلف است ظرف (۴۸) ساعت کاری پس از تأیید شورای آموزش و پرورش استان/ هیئت امنای دانشگاه­ها، نسبت به اعلام پیشنهاد تغییر کاربری املاک و فضاهای موضوع این آیین­نامه به دبیرخانه کمیسیون مذکور در استان اقدام نماید.

برای تسریع در فرآیند بررسی پیشنهادات دریافت‌شده، کمیسیون یادشده مکلف است ظرف (۱۴) روز کاری پس از تاریخ اخذ درخواست با دعوت از تمامی نمایندگان عضو کمیسیون از جمله نماینده شهرداری نسبت به بررسی و تعیین تکلیف پرونده­ها اقدام نماید و نتایج بررسی را حداکثر ظرف پنج روز کاری به اداره کل آموزش و پرورش استان/ دانشگاه، ابلاغ نماید.

تبصره- پیشنهاد تغییر کاربری در مناطق روستایی باید به بنیاد مسکن انقلاب اسلامی استان با شهرستان ارایه گردد و بنیاد مذکور با رعایت مفاد ماده (۲) این آیین نامه نسبت به بررسی و اعلام نتیجه به آموزش و پرورش اقدام نماید.

ماده ۴- وزارت آموزش و پرورش و دانشگاه­ها از پرداخت کلیه عوارض شامل تغییر کاربری، نقل و انتقال املاک، اخذ گواهی بهره­برداری، احداث، تخریب، بازسازی و سایر عوارض شهرداری در اجرای این آیین­نامه معاف می­باشند.

ماده ۵- وزارت امور اقتصادی و دارایی (اداره کل اموال دولتی و اوراق بهادر) جهت تسریع در اجرای این آیین­نامه موظف است همکاری لازم را با وزارت آموزش و پرورش و دانشگاه­ها به ویژه در صدور گواهی بند (د) موضوع ماده (۲۶) آیین­نامه اموال دولتی و در اختیار قرار دادن اسناد مالکیت املاک، به عمل آورد.

تبصره – به منظور تسهیل در اجرای این آیین­نامه، سازمان ثبت اسناد و املاک کشور همکاری لازم جهت صدور اسناد مالکیت اعلام شده، در چهارچوب قوانین را اعمال می­نماید.

ماده ۶- به وزرات آموزش و پرورش و دانشگاه­ها اجازه داده می­شود املاک و فضاهای تغییر کاربری داده شده موضوع این آیین­نامه را از طریق مزایده و با رعایت سایر قوانین و مقررات مربوط اجاره داده یا به فروش برسانند و وجوه حاصله را به ترتیب به حساب درآمد اختصاصی ردیف (۱۳۰۳۰۱) درآمدهای حاصل از اجاره ساختمان­ها و اراضی (از جمله امکانات، اماکن و فضای آموزشی، فرهنگی هنری و ورزشی کلیه دستگاه­های اجرایی)، ردیف (۲۱۰۲۰۱) منابع حاصل از فروش ساختمان­ها و تأسیسات دولتی وزارت آموزش و پرورش و ردیف(۲۱۰۲۲۲) منابع حاصل از فروش اموال منقول و غیرمنقول به منظور تکمیل طرح­های نیمه­تمام نزد خزانه­داری کل کشور واریز نمایند و گزارش درآمد واریزی را به همراه تأییده خزانه یا خزانه معین استان به سازمان ارسال نمایند تا سازمان نسبت به ابلاغ و تخصیص معادل وجوه واریزی مربوط به فروش از محل ردیف­های ذی­ربط در قانون اقدام نماید. خزانه­داری کل کشور مکلف است بر اساس ابلاغ اعتبار و تخصیص سازمان اعتبار مذکور را به حساب وزارت آموزش و پرورش (در خصوص فضاهای با ماهیت ملی) یا دانشگاه مربوط و ادارات کل آموزش و پروش استان (در خصوص فضاهای با ماهیت استانی) واریز نماید تا براساس مفاد موافقتنامه مبادله شده، حسب مورد توسط سازمان­های مدیریت و برنامه­ریزی استان برای ادارات کل آموزش و پرورش و نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس و سازمان برای وزارت آموزش و پرورش و سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس و دانشگاه­ها صرف احداث، بازسازی و تکمیل فضاهای نیمه­تمام آموزشی، ورزشی و تربیتی شود.

ماده ۷- وزارت آموزش و پرورش و وزارتخانه­ها موظفند، گزارش عملکرد این آیین­نامه را در مقاطع زمانی شش ماه به سازمان و وزارت امور اقتصادی و دارایی ارایه نمایند.

تبصره – وزارت آموزش و پرورش و وزارتخانه­ها مکلف به ایجاد سامانه­های مستقل، جهت ثبت اطلاعات و فرایندهای اجرایی املاک مشمول حکم قانون مذکور می­باشند.

ماده ۸- پهنه­های بزرگ از جمله پردیس­های دانشگاهی، مشمول این آیین­نامه نمی­شوند.

ماده ۹- فروش اموال غیرمنقول دولتی که در حال حاضر مازاد تلقی می­شود، مشمول این آیین­نامه نبوده و براساس بند (د) تبصره (۱۲) قانون و آیین­نامه اجرایی آن انجام می­پذیرد.