رشد چشمگیر تولید لوازم خانگی در کشور/ صنعت لوازم خانگی همچنان امیدوار به حمایت دولت

میلاد جانه

صنعت لوازم خانگی یکی از صنایعی است که توانست تحریم ها را به فرصت تبدیل کند و در زمینه تامین نیاز بازار داخل تلاش خود را به کار بگیرد و فعالان و تولیدکنندگان این صنعت خواهان توجه و حمایت دولت هستند.

در حال حاضر، اقتصاد ایران با مشکلات متعددی دست به گریبان است که بخش عمده این مشکلات، ناشی از سوء مدیریت دولت و بخشی هم مربوط به تحریم ها است. صنعت لوازم خانگی یکی از صنایعی است که توانسته است اثرات ناشی از تحریم ها را کمرنگ کند و به جهش تولید دست پیدا کند.

این صنعت، یکی از صنایعی است که محصولات متنوعی را تولید می کند و از پتانسیل بالایی برخوردار است و اگر حمایت دولت شامل این صنعت بشود خواهد توانست پس از صنعت نفت، بزرگترین صنعت سودآور کشور، لقب بگیرد.

به طور میانگین حدود 30 تا 35 درصد اقلام مورد نیاز صنعت لوازم خانگی وارداتی است و حدود 65 تا 70 درصد و بسته به پلتفرم واحدهای تولیدی، اقلام مورد نیاز این صنعت، بومی سازی شده است.

در حال حاضر، در سراسر کشور، حدود ۷۰۰ واحد صنعتی کوچک و بزرگ در زمینه تولید لوازم خانگی فعالیت دارند و حدود ۲۴۰ هزار نفر بصورت مستقیم در این واحدهای تولیدی و صنعتی به فعالیت مشغول هستند و حدود ۱ میلیون و ۲۰۰ هزار نفر بصورت مستقیم و غیرمستقیم در این صنعت به کار مشغول هستند.

براساس آمار وزارت صنعت، معدن و تجارت در 6 ماهه نخست سالجاری، 590 هزار و 500 دستگاه انواع تلویزیون در کشور تولید شده است. این آمار در مقایسه با 6 ماهه نخست 98 رشد 84 درصدی را نشان می‌دهد.

لازم به ذکر است، طی سه سال گذشته که تحریم ها به شدت افزایش یافته اند در سه حوزه تولید یخچال فریزر، لباسشویی و تلویزیون، میزان تولید افزایش یافته است. فقط در حوزه یخچال فرزیر، حجم تولید از 1.2 میلیون دستگاه در سال 98 به بیش از 1.3 میلیون دستگاه در 8 ماهه نخست سالجاری افزایش یافته است.

در حال حاضر در بخش لوازم خانگی کوچک، میزان وابستگی به واردات 30 درصد است و این در حالی است که این وابستگی در گذشته حدود 70 درصد بود. پیش از آغاز بومی سازی لوازم خانگی در کشور، میزان نیاز کشور به واردات لوازم خانگی بزرگ 1.5 میلیارد دلار و میزان نیاز به واردات در حوزه لوازم خانگی کوچک 400 میلیون دلار بود ولی در حال حاضر، مجموع نیاز کشور به واردات لوازم خانگی حدود 1 میلیارد دلار است.

هدف، حضور در بازارهای هدف است تا با فرآیند استراتژیک امکان حضور حداکثری در این بازارها فراهم شود.

 صادرات، راه نجات اقتصاد کشور

معاون امور صنایع وزارت صنعت، معدن و تجارت چندی پیش در حاشیه افتتاح نمایشگاه لوازم خانگی در جمع خبرنگاران، گفت: لوازم خانگی از صنایع پیشران محسوب می‌شود چرا که با پیوندهای پسین و پیشین بسیار زیادی که دارد باعث رشد صنعت کشور می‌شود.

«مهدی صادقی نیارکی» اظهار داشت: سالجاری رشد بالای ۳۰ درصد را در اغلب رشته فعالیت‌های این حوزه (لوازم خانگی) داشته ایم. در یخچال و فریزر ۲۸ درصد، تلوزیون ۶۰ درصد و در لباسشویی ۵۸ درصد رشد تولید نسبت به سال گذشته داشتیم. تنها در کولر آبی به دلیل محدودیت‌های صادرات در ابتدای سال با اُفت ۶ درصدی مواجه شدیم، در حوزه لوازم خانگی کوچک هم رشد ۲۰ تا ۴۰ درصد را شرکت‌ها اعلام می‌کنند و این نشان از بهبود این صنعت دارد؛ با افزایش عمق داخل، استانداردسازی، خلاقیت و مواردی از این قبیل جایگزین محصولات وارداتی شود.

نیارکی افزود: از حدود یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون دلار ارز بری صنعت لوازم خانگی حدود ۴ میلیارد دلار لوازم خانگی تولید می‌شود. یعنی ۳ برابر ارز خارج شده ارزش افزوده تولید می‌شود. در صورتی که این اقدام انجام نمی شد ارزش افزوده از کشور خارج شده و فشار مالی چند برابری به خانواده‌ها اعمال می‌شد.

او با اشاره به فواید برگزاری چنین نمایشگاه‌هایی، تصریح کرد: بسیاری از مشارکت‌ها بین تامین کنندگان و سبد تولید واحدهای تولیدی در این نمایشگاه‌ها شکل می گیرد.

اولین مساله‌ای که انجمن لوازم خانگی دنبال می کند تعمیق ساخت داخل و دوم تکمیل سبد کالا است. امروز چند برند بزرگ در نمایشگاه حضور داشتند که از ظرفیت‌های آنها برای تکمیل سبد کالاهای خود استفاده می‌کردند. مشارکت و رسیدن به مقیاس اقتصاد آینده بهتری را برای این صنایع خواهد ساخت.

معاون صنایع وزارت صمت با اشاره به تولید ۹ میلیون عددی لوازم خانگی کوچک و متوسط در سال گذشته، گفت: امسال برنامه ما محقق شده و منطبق با برنامه برای تولید ۱۲ میلیون لوازم خانگی کوچک و متوسط حرکت می‌کنیم.

امروز ۶۵ تا ۷۰ درصد داخلی سازی را در لوازم خانگی شاهد هستیم و این در شرایطی بود که تحریم‌ها در کشور اتفاق افتاد. با تلاش واحدهای تولیدی این تحریم‌ها به فرصت تبدیل شد.

او درباره کنترل قیمت‌ها در بازار، گفت: مهم‌ترین عامل نرخ ارز است؛ ۳۰ درصد وابستگی به خارج به طور مستقیم با نرخ ارز ارتباط دارد. گروهی از مواد اولیه هم که در بورس عرضه و کشف قیمت می‌شود ارتباط مستقیمی با نرخ ارز دارد.

برخی از کالاها که در بورس وجود ندارند قیمت خود را به قیمت جهانی می‌رسانند و اگر این اتفاق نیفتد با قاچاق معکوس مواجه خواهند شد.

نیارکی با اشاره به ارائه عرضه اختصاصی ورق برای لوازم خانگی گفت: این اتفاق هفته گذشته محقق شد تا تولید کنندگان بتوانند بدون رقابت ورق فولادی دریافت کنند. در حوزه پتروشیمی هم سعی کردیم تا با افزایش طرف عرضه معاملات بدون رقابت را داشته باشیم.

معاون صنایع وزارت صمت با اشاره به برنامه‌های تدوین شده برای افزایش قدرت خرید مردم و ارائه تسهیلات برای لوازم خانگی بزرگ، بیان کرد: راه نجات اقتصاد کشور صادرات است.

از سال ۹۸ به بعد درآمد حاصل از نفت، فقط برای کالاهای اساسی مصرف شده و مابقی آن از طریق صادرات تامین می‌شود. وزارت صمت به دنبال رفع موانع صادراتی است و در ماه‌های آینده میزان صادرات افزایش پیدا خواهد کرد. امروز عمق ساخت داخل افزایش پیدا کرده است و علاوه بر صادرات بر تامین نیاز داخل متمرکز شده‌ایم.

صادقی نیارکی، گفت: سال های مختلف کنسرسیوم‌های صادراتی را شرکت‌های صادراتی مطرح کردند اما چندان کارآمد نبودند.

ابتدا باید سبد کالا افزایش پیدا کند و با داشتن چند نشان تجاری معروف، در سایر بازارها حضور پیدا کنیم. هدف، حضور در بازارهای هدف است تا با فرآیند استراتژیک امکان حضور حداکثری در این بازارها فراهم شود.

تولیدکنندگان صنعت لوازم خانگی با پشت سر گذاشتن مشکلات و تلاش هایی که انجام داده اند توانسته اند به پیشرفت های قابل قبولی دست پیدا کنند.

فعالان صنعت لوازم خانگی نیازمند حمایت های دولت

دبیرکل انجمن صنایع لوازم خانگی نیز در پاسخ به این پرسش که صنعت لوازم خانگی با چه مشکلاتی روبرو است، گفت: عمده، مشکلات صنعت لوازم خانگی مربوط به تامین مواد اولیه، ارز و قیمت گذاری محصولات است؛ سازمان حمایت از مصرف کنندگان و تولیدکنندگان به موضوع قیمت گذاری محصولات لوازم خانگی ورود کرده است که نحوه قیمت گذاری این سازمان، کارشناسی شده نیست.

«عباس هاشمی» اظهار داشت: قیمت مواد اولیه و ارز در نوسان است و قیمت گذاری سازمان حمایت باعث می شود که تولیدکنندگان لوازم خانگی متضرر شوند.

وی افزود: ورود بی رویه و بی مورد برخی از سازمان ها و نهادها به صنعت لوازم خانگی در شرایط کنونی کشور، موضوعیت ندارد و همچنین مشکلات فنی سامانه ۱۲۴ و… از جمله مشکلاتی است که صنعت لوازم خانگی کشور با آن روبرو است و وجود این مشکلات، سودی برای تولیدکننده و مصرف کننده ندارد.

هاشمی تصریح کرد: بطور میانگین ۳۰ درصد مواد اولیه مورد نیاز صنعت لوازم خانگی وارداتی است و ۷۰ درصد مواد اولیه مورد نیاز بیشتر محصولات لوازم خانگی، بومی سازی شده است؛ تنها واحدهای تولیدی ساخت تلویزیون حدود ۶۵ درصد مواد اولیه مورد نیاز آن ها وارداتی است و حدود ۳۵ درصد مواد اولیه مصرفی آن ها بومی سازی شده است.

وزارت صمت مانع ورود لوازم خانگی خارجی شود

دبیرکل انجمن صنایع لوازم خانگی، گفت: تولیدکنندگان صنعت لوازم خانگی با مشکلات عدیده ای در خصوص تامین مواد اولیه، تامین ارز و … روبرو هستند و با وجود این مشکلات، تاکنون، توانسته اند نیاز بازار داخل را تامین کنند و فعالان این صنعت، نیازمند حمایت های دولت هستند و ورود کالاهای مشابه تولید داخل به این صنعت آسیب می رساند.

هاشمی تصریح کرد: تولیدکنندگان صنعت لوازم خانگی با پشت سر گذاشتن مشکلات و تلاش هایی که انجام داده اند توانسته اند به پیشرفت های قابل قبولی دست پیدا کنند و بسیاری از واحدهای تولیدی برای افزایش ظرفیت تولید، اقدام به سرمایه گذاری کرده اند و با ورود این کالاها به بازار علاوه بر اینکه به تولید داخلی آسیب می رساند بلکه تولیدکنندگان را نسبت به ادامه مسیر و دستیابی به پیشرفت های بیشتر دلسرد می کند.

سخن پایانی…

صنعت لوازم خانگی یک صنعت خصوصی است و از پتانسیل بالایی برخوردار است و اگر به این صنعت توجه بشود و حمایت های دولت از این صنعت افزایش یابد این صنعت قادر خواهد بود در زمینه اشتغالزایی به دولت، کمک شایانی کند و این می تواند به پویایی اقتصاد کشور کمک کند.

اینک که با وجود بیماری کرونا و با رعایت پروتکل های بهداشتی نمایشگاه لوازم خانگی در تهران برگزار شده است نیاز است که تولیدکنندگان از مزایای برگزاری این نمایشگاه نهایت استفاده را ببرند و با بازدیدکنندگان این نمایشگاه ارتباط برقرار کنند تا بتوانند مشتری بیشتری را برای محصولات تولیدی خود جذب کنند.