ناصر بزرگمهر-روزنامه نگار
سوال کردهاید، چگونه کتاب را انتخاب میکنم و میخرم؟ من کتاب را از روی نام نویسنده، نام مترجم یا نام ناشر میخرم و به نرخ آن بسیارتوجه میکنم. کتاب گران هم نمیخرم، حتی اگر نام نویسنده مشهور باشد، چون کتاب گران از تصور ناشری برمیخیزد که برای جیب من و شما نقشه کشیده و تنها به پول درآوردن از طریق فرهنگ فکرکرده است.
همه کتابهای زیبا کار ناشران دغلبازی است که برای پولدارشدن روی اجبار توریستها، برای یادگاری، حساب میکنند و خریداران خود را ابلهانی میدانند که کتاب را از روی رنگ جلد و چاقی آن برای تزئین کتابخانههایشان به صورت متری میخرند تا رنگ جلد گالینکورهای سبز و قهوهای آنها با دکوراسیون خانهشان هماهنگ باشد.
من کتاب را ورق میزنم، شناسنامه کتاب را میخوانم و نرخ کتاب را با تعداد صفحات مقایسه میکنم. یک روزی صفحات کتاب باید ضربدر دهشاهی میشد و امروز (۱۴۰۲) هرصفحه کتاب معمولی با کاغذ کیلویی حداقل ۵۰ هزارتومانی حدود ۳۰۰۰ریال تمام میشود.ازکارهای دیگری که من میکنم، این است که کتاب را از انتها میخوانم، دو صفحه آخرکتاب را درکتابفروشی نگاهی میکنم و اگر فرود آن، جذاب بود، کتاب را میخرم.من کتابهایی را که بدون مقدمه و بدون شرح حال نویسنده باشد، نمیخرم.
ناشری که چند برگ را برای توضیح در مورد کتاب، نویسنده، مترجم و دلیل چاپ آن اختصاص ندهد، مثل میزبانی است که بدون تعارف و چای گرم، یکباره معده گرسنه تو را به شامی خشک وخالی یا چرب وچیلی دعوت کند، درهر دوصورت معده تو درد میگیرد و زخم معده میگیری.کتاب خواندن، از غذا خوردن مهمتر است، حتی اگر به ظاهر، نخوردن ما را به هلاکت برساند. مردمی که کتاب نخوانند، محکوم به تکرار نادانی هستند و در جهل مرکب میمانند.خواندن، شنیدن و دیدن تنها راههای رسیدن به دانش و بزرگ شدن و توسعه در هرجامعهای است.
هرروز، همه از همه چیز مینالند، اما دست هیچکس کتاب نمیبینیم. دانشجو بدون کتاب وارد دانشگاه میشود؛ دستانش را درجیب کرده است و با سوت بلبلی، واردکلاس میشود.در دستان همه ما موبایل قرار دادهاند، اگر من و شما، جای موبایل را با کتاب عوض نکنیم یا در کنار موبایل کتاب هم نداشته باشیم، درچاهی فرو خواهیم افتادکه خروج از آن به آسانی میسر نخواهد شد.
جامعهای که کتاب را فراموش کند، اخلاق، رفاه، پیشرفت، ثروت وحتی لذت را فراموش خواهد کرد.در همان جوامعی که ما به آنها ایراد میگیریم، میبینیم که تیراژ کتاب چند ده هزارتایی است و اکثریت مردم در اتوبوس و مترو، درکنار گوشی موبایل شان، کتاب یا روزنامه و مجله در دست دارند و در حال مطالعه هستند.
یکی از بزرگان فرمودهاند، بیشعورها رفتارهای متنوعی دارند: یکی آشغال میریزه، یکی قوانین رانندگی رو رعایت نمیکنه، یکی متلک میگه، یکی آلودگی صوتی ایجاد میکنه، یکی حقوق همسایه رو زیر پا میذاره، یکی جلو مدرسه دوبله میایسته، یکی ورود ممنوع میاد، یکی به اموال عمومی آسیب میزنه، یکی ارباب رجوع رومعطل میکنه، یکی موتورمیخره که خلاف کنه، یکی زیرآب میزنه، یکی رشوه میگیره، یکی رشوه میده، یکی دزدی میکنه، یکی اختلاسگره، یکی آدم میکشه، یکی شکنجه گره، یکی قاتله، یکی مقتوله، و همگی یک ویژگی مشترک دارند؛ کتاب نمیخوانند.